Waarom zijn tropes zo populair?

Lezers houden van tropes. Ze zijn als je lievelingsjoggingpak dat je altijd aan het eind van een lange werkdag aantrekt. Tropes bieden herkenning en geven de lezer het gevoel dat ze weten wat ze kunnen verwachten. Denk bijvoorbeeld aan het geliefde enemies-to-lovers-verhaal of de altijd spannende zoektocht naar een karakter dat vermist is. Deze elementen brengen een soort veiligheid teweeg; je begint een boek waarvan je al weet dat het een prettige leeservaring zal zijn.

Maar tropes hebben niet alleen een belangrijke functie voor lezers. Uitgeverijen spelen er ook bewust op in, omdat ze weten dat bekende structuren en elementen verkopen. Een liefdesverhaal met de spanning tussen twee tegenpolen of een avonturenroman over het oplossen van een mysterie klinkt niet alleen aantrekkelijk; het ‘werkt’. Dit heeft geleid tot een overvloed aan boeken die variaties op dezelfde thema’s verkennen, en het publiek blijft ze gretig lezen. Maar kunnen tropes ook een valkuil voor schrijvers zijn?

De valkuil voor schrijvers: te veel vertrouwen op clichés

Als beginnend schrijver, word je gewaarschuwd om het gebruik van cliches te vermijden. Maar dan kom je er achter dat uitgeverijen dol zijn op boeken met tropes en deze er trots bij vermelden als ze het boek in de markt zetten. Wat moet je doen? Tropes gebruiken of vermijden? Vooral voor beginnende schrijvers kan het verleidelijk zijn om te veel op deze herkenbare elementen te leunen. Maar als je tropes gebruikt zonder er iets unieks van te maken, loop je het risico dat je werk voorspelbaar en oppervlakkig aanvoelt. Ondanks dat lezers houden van tropes, is er toch ook de verwachting dat je er als schrijver ‘iets mee hebt gedaan’; dat je ze toch iets biedt dat nieuw is.

Hoe maak je van tropes iets unieks?

Betekent dit dat je tropes volledig moet vermijden? Ik denk zeker van niet! Het geheim zit in de manier waarop je ze verwerkt in je verhaal. Hier zijn enkele manieren om tropes fris en uniek te houden, terwijl je lezers tegelijkertijd dat comfortabele gevoel van herkenning geeft:

1. Draai de trope om en zet de lezer op het verkeerde been

Laat wat in eerste instantie lijkt op een ‘Enemies-to-lovers’ verhaal bijvoorbeeld eindigen in een intense vriendschap in plaats van een romance, waardoor de lezer verrast wordt. Als je als schrijver juist nét niet aan de verwachtingen voldoet, of op creatieve manier speelt met de verwachting (met de tropes dus), creëer je een écht origineel verhaal.

2. Maak een onverwachte combinatie van twee tropes of een mix van meerdere tropes

Een voorbeeld; laat je karakter zich eerst identificeren als ‘de outsider’; de buitenstaander in de groep, iemand die zich niet thuis voelt of door anderen niet volledig geaccepteerd wordt, en later blijkt dit karakter de grootste wijsheid of ervaring te bezitten en wordt een onverwachte mentor voor de hoofdpersoon.

3. Ontleed tropes

Omdat tropes veelgebruikte literaire bouwstenen zijn, schuilt hierin dus zeker het gevaar van het versterken van stereotypes, vooral wanneer karakters op een eendimensionale manier worden neergezet. Dit kan problematisch zijn en bijdragen aan vooroordelen of discriminerende ideeën, omdat lezers steeds dezelfde beperkte, stereotype beelden voorgeschoteld krijgen. Gelukkig zie je ook al langere tijd de trend van het deconstrueren (ontleden) van tropes in fictie en de verfilmingen van boeken, zeker in het genre Young Adult, zoals ‘The Fault in our Stars’, ‘The Perks of being a Wallflower’, ‘To all the boys I’ve loved before’ en ‘Love, Simon’.

Verrijking van tropes

Het goede van tropes is dat ze bestaan om een bepaald gevoel over te brengen, om een verbinding met de lezer tot stand te brengen. Of je nu een beginnende schrijver bent die wat houvast nodig heeft, of een auteur die tropes op de proef wil stellen, het belangrijkste is om dicht bij jouw eigen visie te blijven. Hoe je een trope invult, hoe je het omdraait of ontleed, is wat jouw verhaal authentiek maakt.

Dus, ga aan de slag! Gebruik die tropes, maar geef ze een draai die ze alleen in jouw wereld kunnen hebben.